شصت و شش سال از زمانی که رژیم غاصب صهیونیستی به صورت علنی اعلام موجودیت کرد میگذرد و امروز پس از این همه مدت کودکان ، زنان و مردان بیگناه غزه در میان سکوت شرمآور مدعیان صلح و حقوق بشر به خاک و خون کشیده میشوند.
در این گزارش نگاهی داریم به برخی از مستندهایی که طی این سالها تصویرگر درد و رنج مردم مظلوم فلسطین بوده است.
*مستند «پنج دوربین شکسته»:
این مستند سینماییبه کارگردانی و تصویربرداری «عماد برناط»، کارگردانان فلسطینی است که مقاومت مردمی فلسطین علیه اشغالگران اسرائیلی در روستای بالعین در غرب رامالله واقع در کرانه باختری را به تصویر کشیده است.
برناط در این فیلم مستند به تصویربرداری از رخدادهای زندگی روزمره و خصوصی در روستای بالعین پرداخته است که از سال 2005 تغییرات زیادی را به خود دیده زیرا از این تاریخ ارتش اشغالگر اسرائیل صدها هکتار از زمینهای مردم را برای ساخت دیوار حائل و توسعه شهرکها در پشت این دیوار مصادره کرده است و جریان این فیلم مقاومت مسالمتآمیز اهالی این روستا در برابر ساخت دیوار و شهرک سازی است.
«پنج دوربین شکسته» به پنج دوربین «برناط » اشاره دارد که در جریان فیلمبرداری، بارها به شیوههای متفاوتی در حملات ارتش اسرائیلیها میشکند.
در این میان برناط نیز چند ین بار زخمی شده و برای مداوا به یمارستان منتقلمیشود. او در یکی از این موارد مجروحیت 2 ماه در بیمارستان بستری میشود.
پخشاین فیلمدر بسیاری از کشورهای جهان و همچنین دریافت 20 جایزه جهانی، واکنشهای بسیار زیادی در راستای اعلام همبستگی با ملت فلسطین بهدنبال داشته است.
مستند «پنج دوربین شکسته» تاکنون برنده جایزه بینالمللی امی 2013و جوایز بهترین مستند از جشنوارههای ساندنس، جشنواره یروان، پوسان، آمستردام و ... شده است.
این فیلم همچنین سال گذشته نامزد جایزه اسکار بهترین فیلم مستند شد که «عماد برناط» پس از ورود به فرودگاه شهر لسانجلس برای حضور در مراسم اسکار توسط مقامات آمریکایی دستگیر شد
* مستند «اشکهای غزه»:
«اشکهای غزه» یک مستند ضد جنگ محصول کشور نروژ در سال 2010 میلادی است.
در این مستند به کارگردانی «ویبکه لوکهبرگ»، مخاطباز دریچه دید کودکان فلسطینی نیمنگاهیبه جنگ غزه و فجایع آن دارد.
این فیلم از سوی مقامات اسرائیلی با واکنش شدید روبرو شد، تا آنجا کهصهیونیستها این مستند را فیلمی تبلیغاتی برای فلسطین نامیدند که تنها با هدف بدنام کردن اسرائیل ساخته شده است و در واقع به نوعی اسرائیل را خونخوارترین قدرت نظامی جهان تصویر کرده است.
این مستند علیرغم اعتراضات گسترده جوایز زیادی را در چند جشنواره سینمایی به دست آورد و پول حاصل از این جوایز میان کودکان فلسطینی که در فیلم به تصویر کشیده شده بودند، تقسیم شد.
*مستند «500 هکتار روی ماه»:
این مستند سینمایی توسط «راشل لی جونز» ، کارگردان اسرائیلی ، در سال 2002 میلادی ساخته شد.
«500 هکتار روی ماه» داستان روستایی کوچک در شهر حیفا، فلسطین اشغالی است که در سال 1948 توسط نیروهای اسرائیلی تصرف و نابود میشود.
5 سال بعد ، «مارسل جانکو»، نقاش رومانیایی و مؤسس جنبش دادایسم، این روستا را به محلی برای هنرمندان یهودیتبدیل میکند.
مستند «500 هکتار روی ماه» در واقع داستان ساکنان اصلی این روستا است که پس از تخریب روستا در تپههای اطرافساکن میشوند.
«راشل لی جونز» در این مستند نسبت بهاین مسئله که چگونه رژیم صهیونیستی به اسم هنر و در قالب هنر ، عدهای انسان بیگناه را آواره و بیخانمان میکند، نگاه انتقادآمیزی دارد.
*مستند «روز نکبت:فاجعه فلسطین 1948»:
«بنی برونر» و «الکساندر جانس» در مستند «روز نکبت» تلاش کردهاند تا در مدت زمان58 دقیقه وقایع سال 1948 از بیرون راندن صدها هزار فلسطینی گرفته تا مهاجرت یهودیان به فلسطین اشغالی و اعلام استقلالاسرائیل را به تصویر بکشند.
روز نکبت (یوم النکبه) نامی است که فلسطینیان و حامیان آنان برای اشاره به سالگرداین وقایعاز آن استفاده میکنند، آنان در چنین روزی عزاداری میکنند.
مستند «روز نکبت»، اولین مستندی است که در اینباره ساخته شدهاست.
در بخشهایی از این مستند با مهاجران فلسطینی و همچنین سربازان اسرائیلی (هگانا و اِتسِل)شاهد اتفاقات سال 1948 مصاحبه شده است.
*مستند «دیالوگعرب و اسرائیلی»:
در این مستند کهآخرین فیلم «لیونل روگوسین»، فیلمساز مستقل آمریکایی محسوب میشود، در سال 1974 ساختهشده است.
این مستند درباره «راشد حسین»، شاعر ملی فلسطین و «آموس کنان»، روزنامهنگار،نقاش و مجسمهساز اسرائیلی است که درباره ادعاها، غم و اندوه و راهحلهای آْنها برای آینده و برقراری صلح با یکدیگر به گفتگو مینشینند.
*مستند کوتاه «اولین تصویر»:
این مستند به کارگردانی «اکرم الأشقر» و در سال 2006 میلادی ساخته شده است.
«اولین تصویر»داستان کودکی فلسطینی است که در کمپ آوارگان فلسطینی زندگی میکند. او در یکی از زندانهای اسرائیل به دنیا میآید ، 2سال و نیم اول زندگیاش رادر کنار مادر سپری میکند ولی پس ازآن او را از مادرش جدا میکنند و مادر همچنان در زندان میماند.
او اگر چهپس از زندان با پدر و برخی دیگر ازبستگانش زندگی میکند ولی همچنان تحت تأثیر خاطرات دورانی است که با مادرش سپری کرده است.
*مستند سینمایی «نوار غزه» :
این مستند بلند سینمایی محصول سال 2002 میلادی به کارگردانی «جیمز لانگلی»، مستندساز مشهور آمریکایی و یکی از مخالفان سیاستهای جنگطلبانه این کشوراست که مستند موفق دیگری چون «عراق قطعه قطعه شده » را در کارنامه کاری خود دارد.
«جیمز لانگلی» کهکاندید دریافت جایزه اسکار نیز بوده، در مستند بلند «نوار غزه» نگاهی منتقدانه نسبت به اشغال سرزمین فلسطین داشته و ضمن جانبداری از شجاعت و دفاع غیورانه مردم غزه، حملات ددمنشانه ی رژیم غاصب صهیونیستی را به نقد و چالش می کشد.
* مستند «رودهای از هم گسسته»:
این مستند 75 دقیقهای اولین بار سال2010 میلادی به نمایش درآمد.
«رودهای از هم گسسته» به کارگردانی مشترک«گای دیویدی»، کارگردان اسرائیلی نامزد اسکار و «الکساندر گوئتچمان»،کارگردانی سوئیسی داستانزندگی اهالی روستاهایی است که درکرانه باختری زندگی میکنند و به شدت مشکل تأمین آب دارند، اسرائیلیها کنترل آب را در دست دارند و از آن به عنوان ابزاری برای کنترل مردم این روستاها استفاده میکنند و حتی در بعضی مواقع برخی از افراد را با این حربه وادار به همکاری با سازمان جاسوسی اسرائیل (موساد) میکنند.
مستند «فرزندان علیبون»:
این مستند محصول سال 2007 میلادی است که «هشام زریق»، فیلمساز فلسطینی آن را کارگردانی کرده است.
«فرزندان علیبون» داستان روز نکبت (روز اعلام استقلال اسرائیل و مهاجرت صدها هزار فلسطینی در سال 1948 میلادی) در علیبون و کشتار دستهجمعی مردم بیگناه این روستاتوسط نیروهای اسرائیل در اکتبر همان سال است.
«هشام زریق» در این مستند داستان خانواده خود بالاخص پدرش را روایت میکند.
او درباره اینکه چرا این فیلم را ساخته است، در حالیکه اشک در چشمانش حلقه زده است، میگوید: آن روزها را آنقدر واضح و شفاف به خاطر میآورم که گویی همین الان اتفاق افتاده است، این داستان پسربچه 9 سالهای از روستای علیبون است، داستان پدر من است.
این فیلم تاکنون توانسته جوایز زیادی را در سطح بینالملل از آن خود کند.
*مستند «راشل »:
این مستند 100 دقیقهایبه کارگردانی «سیمون بیتون» محصول مشترک فرانسه و بلژیک در سال 2009 میلادی است.
«بیتون» در این مستند به جزئیاتشهادت«راشل کوری»، فعال صلحآمریکایی میپردازد.
«راشل کوری» سال 2003 میلادی درجریانمخالفت با تخریب خانههای فلسطینیها،توسطیک بولدوزور اسرائیلی زیر گرفته شده و به شهادت میرسد.
«سیمون بیتون» درباره انگیزهاش از ساخت این فیلم گفت: مستند راشل را ساختم تا خود را از این شرم تطهیر کنم: میخواستم در غزه فیلم بسازم چون به خوبی میدانم که اگر فیلمسازان ساخت فیلم در مکانهای اینچنینی را متوقف کنند، نیروهای اشغالگر با سهولت بیشتری به کار خود برای قتل و تخریب ادامه خواهند داد.